starostwo powiatowe w sochaczewie

Zobacz: Galeria Integracja Sensoryczna

Integracja sensoryczna jest procesem, dzięki któremu mózg, otrzymując informację ze wszystkich systemów zmysłowych, dokonuje ich segregacji, rozpoznania, interpretacji i integracji z

wcześniejszymi doświadczeniami. Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję nazywaną adaptacyjną.

Integracja sensoryczna jest procesem, podczas którego układ nerwowy odbiera i organizuje wrażenia zmysłowe w taki sposób, aby mogły być wykorzystane w celowym działaniu.

U większości osób proces integracji sensorycznej, czyli dopływ i przetwarzanie bodźców  z ciała i otoczenia, przebiega automatycznie, w wyniku czego wywoływane są odpowiednie  reakcje. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego powodują dysfunkcje w rozwoju motorycznym, poznawczym oraz w zachowaniu dziecka. Terapia integracji sensorycznej dostarcza odpowiednie bodźce sensoryczne, przedsionkowe, proprioceptywne i dotykowe, co stymuluje pracę centralnego układu nerwowego.

Metoda integracji sensorycznej to jedna z ważniejszych metod wykorzystywanych w pracy z dziećmi z problemami w rozwoju. W pierwszej kolejności kierowana jest do dzieci z trudnościami w uczeniu się, ale z powodzeniem można stosować ją w przypadku niepełnosprawności intelektualnej, ruchowej, autyzmu i innych zaburzeń.

Twórcą teorii integracji sensorycznej jest dr Jean Ayres (1920–1989), psycholog, terapeuta i pracownik naukowy Uniwersytetu Kalifornijskiego w USA. W latach 60-tych XX wieku badaczka sformułowała hipotezy wskazujące na związki procesów integracji sensorycznej z procesami uczenia się. Następnie skonstruowała baterie testów mierzących procesy leżące u podstaw uczenia się. Jest autorką dwóch książek (Sensory Integration and Learning Disorders, Sensory Integration and the Child) i wielu artykułów publikowanych w czasopismach naukowych.  

Terapia integracji sensorycznej (SI)

Terapia integracji sensorycznej określana jest mianem „naukowej zabawy” i może być prowadzona wyłącznie przez certyfikowanego terapeutę.

Terapia SI  jest usprawnianiem pracy systemów sensorycznych i procesów układu nerwowego, które są bazą do rozwoju nowych umiejętności. Terapeuta stymuluje zmysły dziecka oraz usprawnia takie zakresy, jak np.: motoryka mała, motoryka duża, koordynacja wzrokowo-ruchowa. Zadaniem terapeuty jest eliminowanie, wyhamowywanie lub ograniczenie niepożądanych bodźców obecnych przy nadwrażliwościach sensorycznych lub dostarczanie silnych bodźców przy podwrażliwościach systemów sensorycznych.

Terapia odbywa się w sali specjalnie do tego przystosowanej i wyposażonej w odpowiednie przyrządy. Wyposażenie przede wszystkim obejmuje sprzęt do stymulacji systemu przedsionkowego, proprioceptywnego i dotykowego, ale również wzrokowego, słuchowego i węchowego.

W naszej szkole zajęcia prowadzone tą metodą odbywają się w Sali nr 9. Uczniowie kierowani są na zajęcia SI na podstawie zaleceń zawartych w Orzeczeniu z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej. Są to zajęcia indywidualne.

Terapeutami prowadzącymi zajęcia metodą Integracji Sensorycznej w naszej szkole są:
mgr Iwona Głowiesa i mgr Kamila Karasek.

Wybrane przykłady zaburzeń integracji sensorycznej (za: Emmons, Anderson, 2007; (Kranowitz, 2012,):

1.Nadwrażliwość na dotyk, ruch, bodźce wzrokowe i słuchowe.

Objawy: dziecko zakrywa oczy, uszy, zatyka nos, krztusi się, wymiotuje, krzyczy lub zastyga w bezruchu, odmawia uczestnictwa w niektórych zajęciach czy zabawach (np. omija szeroko karuzelę), nie pozwala obcinać włosów, paznokci, nie lub kąpać się, myć zębów, czesać włosów. Wycofuje się z pomieszczeń, aktywności.

2.Niedowrażliwość (podwrażliwość) czyli zbyt mała wrażliwość na dotyk, ruch, bodźce wzrokowe lub słuchowe.

Objawy: dziecko tarza się po podłodze, turla, uderza innych, zderza się, „obija” o ściany, kręci się jak bąk, biega „na oślep”, potrząsa różnymi częściami ciała, macha rękoma przed oczami, stuka w stół, ostukuje uszy, jedną zabronioną aktywność natychmiast zastępuje drugą, lubi być mocno przytulane, może być hałaśliwe, może nie zauważać i nie reagować na nawet silniejsze stłuczenia.

3.Zbyt wysoki lub zbyt niski poziom aktywności.

Objawy: dziecka jest „wszędzie pełno” lub zachowuje się w sposób wysoce ostrożny, asekuracyjny, potrafi wysmarować się kremem lub inną substancją wielokrotnie, tarzać się w różnych materiałach i substancjach.

4.Opóźnienia, problemy w rozwoju zdolności ruchowych, planowania motorycznego (dyspraksja).

Objawy: problemy z koordynacją, swobodnym poruszaniem się, swobodą ruchów, prezentuje niepewne, niezręczne ruchy, w zakresie rozwoju siły (prezentujące się np. niemożnością utrzymania i prawidłowego prowadzenia narzędzia piszącego), trudność z operowaniem zwykłymi narzędziami, bałagan w miejscu pracy, podczas jedzenia.

5.Kłopoty z zachowaniem.

Objawy: dziecko nie słucha opiekunów, ucieka, reaguje agresją lub wycofaniem, unika bliskości, nie toleruje zachowań innych osób, ma kłopot z powtarzaniem tych samych zachowań.  

6.Dysfunkcja układu dotykowego.

Objawy: unikanie najczęściej delikatnego dotyku, dotykanie tylko wybranych powierzchni, noszenie wybranych ubrań, ale także dotykanie wszystkiego, co pojawia się w zasięgu ręki, chowanie dłoni w kieszenie, zwijanie w pięści, nadmierne reagowanie na przypadkowy dotyk przez inną osobę, dzieci takie mają problem z uspołecznieniem, ponieważ unikają rówieśników z obawy przed dotykiem.

7.Dysfunkcja układu przedsionkowego.

Objawy: problem z równowagą, koordynacją i planowaniem ruchów, dziecko wydaje się niezdarne, nie lubi zajęć ruchowych, może preferować jeden rodzaj aktywności (huśtawka), a unikać innego (karuzela, jazda na rowerze), choroba lokomocyjna, mdłości przy ruchu obrotowym, nadmierne pobudzenie podczas ruchów głowy i oczu, szybka męczliwość, toleruje ruch wymyślony przez siebie, nie lubi oderwania od podłoża np. skoków, porusza się niepewnie, jakby się chwiał, kładzie głowę na stole, popiera się, osuwa na krześle.

8.Dysfunkcja układu proprioceptywnego.

Objawy: układ ten wspiera naukę chodzenia, poprawne siedzenie, utrzymanie długopisu, używanie sztućców, obejmowanie kogoś z odpowiednią siłą, korzystanie z placu zabaw, dziecko niezamierzenie wpada na wszystko i na wszystkich, rozlewa płyny, ma za silny lub za słaby nacisk, tupie, opukuje się, żeby zapewnić mięśniom i stawom dodatkową informację, posługuje się wzrokiem w celu kontrolowania czynności ubierania się, by się zorientować jak poruszyć ciałem, ruchy prawej i lewej ręki nie są synchroniczne, może być sztywne, napięte, nie rozróżnia stron ciała.